دستگاه پاستوریزاسیون چیست؟
دستگاه پاستوریزاسیون از جمله تجهیزاتی است که برای از بین بردن و غیر فعال سازی باکتری ها و پاتوژن های نا خواسته در مواد غذایی مورد استفاده قرار می گیرد. در واقع پاستوریزه کردن یک عملیات حرارتی است که بدون افزودن هیچ ماده شیمیایی و یا افزودنی به شیر و با حفظ تمام مواد مغذی که در آن وجود دارد می تواند باکتریهای مضر در آن را از بین برده و غیر فعال کند. این عمل قدمتی 150 ساله دارد و سال ها پیش به وسیله ی دانشمندی اهل کشور فرانسه به نام لویی پاستور بنیانگذاری شد. از مزیت های استفاده از دستگاه پاستوریزاسیون این است که هیچ گونه تغییری در ویژگی های کمی و کیفی شیر ایجاد نخواهد کرد. امروزه استفاده از این دستگاه یکی از الزامات ضروری در صنعت لبنیات به شمار می رود.
مطالب مرتبط:
پاستوریزاسیون به چه معنا است ؟
به فرایندی گفته می شود که در آن شیر و یا هر نوع ماده غذایی کنسرو شده دیگر به منظور از بین رفتن میکروارگانیسم های زنده‌ای که در آن موجود است حرارت داده شود. این میکروارگانیسم ها که با حرارت دادن غیر فعال می شوند اعم از : انواع قارچ ها – فسفاتاز – انواع باکتری ها – پروتوزوآ – ویروس ها و مواردی از این قبیل هستند. البته با توجه به نوع محصول و ویژگی هایی که دارد نوع عمل پاستوریزاسیون تفاوت هایی دارد.
دستگاه پاستوریزاسیون چیست ؟
این دستگاه از یک پمپ تمام استیل در کنار مبدل های حرارتی و سایر اتصالات ساخته شده است. این دستگاه می تواند عملیات حرارتی لازم بر روی شیر و یا هر نوع نوشیدنی دیگری را به منظور از بین بردن و غیر فعال کردن عوامل بیماری زا انجام دهد. در طی این عملیات حرارتی هیچ نوع تغییری در رنگ و طعم و مزه شیر و یا نوشیدنی مورد نظر ایجاد نخواهد شد. برای اینکه مراحل پاستوریزه کردن به درستی انجام گیرد نیاز به یک منبع حرارتی و یک منبع برودتی وجود دارد. اگر این تجهیزات جانبی در دسترس نباشند کیفیت نهایی کار دستگاه پاستوریزاسیون پایین خواهد آمد و نتیجه نهایی از سطح مطلوب کیفی برخوردار نخواهد بود. این دستگاه دارای دو نوع مختلف است که یکی پلیتی و دیگری لوله ای نام دارد. نوع پلیتی این دستگاه سه و یا چهار بلوکه بوده و از جنس فولاد ضد زنگ ساخته می شود. همچنین انواع اتوماتیک و نیمه اتوماتیک این تجهیز نیز در بازار موجود است. در این دستگاه از یک کنترلر مرکزی یا همان صفحه نمایش PLC استفاده شده است تا به شیوه‌ی کاملا اتوماتیک مواردی همچون زمان مورد نیاز و میزان دمای لازم برای عملیات پاستوریزاسیون را کنترل نماید.
دستگاه پاستوریزاسیون از چه بخش هایی ساخته شده است؟
با توجه به موارد استفاده از این دستگاه انواع مختلفی از آن وجود دارد که از نظر ساختاری تفاوت‌هایی با یکدیگر دارند. در این بخش به معرفی نوع HTST از این تجهیز می پردازیم که بیشتر در صنایع لبنیات کاربرد دارد.
1- بالانس تانک
این بخش دارای دریچه‌هایی است که شناور بوده و به طور دائم سطح مایع و شیر وارد شده را کنترل می کنند. فشار مایع خارج شده از این مخزن به طور مداوم چک خواهد شد. چرا که لازم است تا سطح به اصطلاح سر ریز شیر نسبت به سطوح پایین تر آن در مسیر عبور شیر در قسمت احیا کننده دارای فشار کمتری باشد. این موضوع موجب می‌شود تا فشار شیر در قسمت پاستوریزه در مبدل حرارتی بالاتر قرار بگیرد.
2- احیا کننده‌ی دما
این بخش برای گرمایش و سرمایش شیر ورودی به دستگاه پاستوریزاسیون از حرارت خود شیر پاستوریزیه بهره گرفته و در نتیجه در میزان مصرف انرژی صرفه جویی به عمل خواهد آمد.
3- پمپ توزیع سانتریفیوژ
این پمپ محصول مورد نظر را از بخش احیا کننده خام جذب نموده و سپس تحت شرای فشار به سمت قسمت احیا کننده پاستوریزه فشار منتقل می کند. جریان در این حالت به وسیله‌ی لوله نگهدارنده کنترل خواهد شد. این پمپ در واقع یک پمپ جا به جایی مثبت بوده که به درایو با سرعت های متغیر نیز مجهز است. این نوع از درایوها می توانند با بیشترین سرعت آب بندی گردند. از طرفی از پمپ گریز از مرکز نیز به همراه دبی سنج و کنترل کننده ای مغناطیسی بهره گرفت.
4- لوله نگهدارنده پاستوریزاتور
این لوله بهتر است از شیبی معادل یک چهارم اینچ و در جهت جریان برخوردار باشد. به این شیوه از انسداد هوا جلوگیری خواهد شد چرا که هیچ چیزی در محدوده‌ی محفظه هوا جریان نخواهد یافت. شیرهای بای پس اتوماتیک نیز از دیگر اجزای مهم و کاربردی در دستگاه پاستوریزاسیون به شمار می روند. این شیرها در کنار انواع پروانه ای آن که جزو شیرهای دستی محسوب می شوند به کنترل نمودن دمای فرآیند کمک می کنند.
5- دماسنج
برای ثبت کردن میزان دمای ایمنی در دستگاه از دماسنج استفاده می شود. میزان دما در دستگاه باید تا حد ممکن به دمای ایمنی نزدیک باشد. انحرافات از میزان دمای ایمنی می تواند خطرناک باشد.
6- دستگاه انحراف جریان
از این بخش به نام شیر انحراف جریان نیز یاد می شود که در اصل یک شیر سه طرفه است. محل قرار گرفتن آن نیز در بخش پایینی لوله نگهدارنده شیب دار می باشد. در میزان دمای 72 درجه سانتی گراد این شیر باز شده و جریان مستقیم برقرار می شود.
7- کنترل کننده
این بخش از دستگاه موظف به ثبت دمای شیر و نیز تاریخ ثبت دما می باشد. از دیگر وظایف این بخش هم کنترل کردن دستگاه انحراف جریان بوده و در جریان های رو به جلو به FDD انرژی وارد می کند.
8 -خلا شکن
در بخش تخلیه ی دستگاه پاستوریزاسیون یک خلا شکن وجود دارد که در فشاری معادل فشار اتمسفر تجزیه می گردد. محل نصب آن حدود سی سانتی متر بالاتر از بالاترین نقطه در تولید ناخالص در فرآیند می باشد.
برای تهیه انواع تجهیزات مورد نیاز برای پاستوریزه کردن محصولات و به ویژه شیر می توانید از طریق گروه صنعتی سپیانی سپیانی اقدام نمایید و با مشاورین ما در تماس باشید. تجربه مهندسین و مشاورین گروه صنعتی سپیانی تضمینی برای یک خرید ایده آل و مطمئن می باشد. همین الان با مراجعه به بخش فروشگاه دکتر پی ال سی محصولات مورد نیاز خود را خریداری نمایید. همچنین میتوانید در واتساپ با مشاورین ما همراه باشید.
حتما بخوانید:
کلام آخر
دستگاه پاستوریزاسیون یکی از تجهیزات کاربردی و ضروری در بخش های مختلفی از صنعت به ویژه صنعت لبنیات می باشد. این تجهیز در انواع مختلفی طراحی شده است و برای کاربری های مختلف مناسب می باشد.