0
نویسنده: پشتیبان 10 آبان 1400
سافت استارتر چیست

سافت استارتر ها دستگاه هایی هستند که فقط بر روی ولتاژ مدیریت دارند و توانایی ایجاد تغییر در فرکانس را دارا نمی باشند. به علاوه این را می دانیم که مدیریت ولتاژ نیز نمی تواند در مدیریت دوره الکتروموتور مورد استفاده واقع شود، پس با این تفاسیر مدیریت ولتاژ بدون ایجاد تغییر در فرکانس تنها در مدت زمان کوتاه و در هنگام استارت و استاپ انجام خواهد گرفت.

سافت استارتر یا همان تجهیزات شروع کننده نرم در واقع ابزارهایی هستند که همانند اسم خود به منظور شروع به فعالیت الکتروموتورها به شکل آرام و تدریجی مورد استفاده قرار می گیرند. همانگونه که اطلاع دارید الکتروموتورهایی که در سایز بزرگ استفاده می شوند را نباید به شکل ناگهانی و مستقیم راه اندازی نمود چرا که با این عمل موتور با چندین برابر جریان نامی، در هنگام شروع فعالیت روبرو خواهد شد و به علت حرکت ناگهانی موتور به قسمت های مکانیکی آسیب خواهد رسید. برای پیشگیری از این حالت می بایست از راه حل هایی چون سافت استارتر ها، اینورترها (درایوهای صنعتی)  و یا ستاره مثلث بهره ببریم. 

راه انداز های نرم به منظور تقلیل حجم ولتاژ و جریان مصرفی موتور لحاظ می گردند که سبب مدیریت بر جریان ورودی می شوند. پس با نصب این تجهیزات در هنگام شروع فعالیت موتور، افزایش بیش از اندازه جریان را مشاهده نخواهیم کرد.

نتایج عدم استفاده از سافت استارتر :

چنانچه شما از راه اندازهای نرم استفاده نکنید قطعات مکانیکی تجهیزات شما با این اختلالات روبه‌رو خواهند شد :

  • ساییدگی و معیوب شدن قطعاتی چون کوپلینگ،چرخ و زنجیر ها ویاتاقان
  • ساییدگی و اختلال در پولی ها و تسمه
  • ایجاد حفره سازی درون پمپ های سیالات مایع
  • فرسودگی و معیوب شدن کنتاکتورها به علت وارد شدن جریان بالا به آنها
  • افت و کاهش ولتاژ درون شبکه در پیرامون موتور

نحوه عملکرد سافت استارتر

در هنگامی که موتور در دور نامی تنظیم گشته است، SOFT STARTER  توانایی ایجاد تغییر در فعالیت موتور را نخواهد داشت به این علت که نمی تواند بر روی فرکانس تغییراتی ایجاد کند.  در این دستگاه ها با افت گشتاور به واسطه ولتاژ، جریان استارت نیز افت می کند. در راه اندازهای نرم، بهتر است با توجه به گشتاور لازم و نوع بار، بازه جریان استاندارد و تایم استارت را مشخص نمایید.این تجهیزات بر اساس "بازه استاندارد جریان تنظیم شده"، مقدار مشخصی از ولتاژ ابتدایی را به الکتروموتور هدایت می نمایند تا جریان به میزان مشخص شده برسد. به عبارت دیگر این تجهیزات از طریق افت ولتاژ در حین استارت الکتروموتور عمل می نمایند.عملکرد سافت استارتر ها بدین شکل  باشد که در حین شروع فعالیت الکتروموتور، ولتاژ را به شکل آهسته و پیوسته بالاتر می برند تا ضمن شروع فعالیت به شکل نرم، موتور نیز بدون کوچکترین آسیبی فعالیت کند. پس به طور عمومی این دستگاه ها، گشتاور استارت را به همراه تعویض ولتاژ بر اساس محدوده تعیین شده به شکل پیوسته افزایش می‌دهند تا زمانی که موتور به سرعت نامی برسد.

فواید استفاده از تجهیزات سافت استارتر :

  • از بین بردن جریان اضافی وارده و گشتاور آنی در هنگام استارت
  • پایین آمدن هزینه ها علی الخصوص به جهت تعمیر و خرید قطعات
  • افزاینده عمر بهینه پمپ و موتور با از بین بردن حداکثر جریان و گشتاور
  • کنترل voltage dip (فرورفتگی و افت ولتاژ) خط
  • سبب ایجاد کمترین تنش الکتریکی وارده بر شبکهبرق
  • افزایش راندمان و شتاب موتور به شکل نرم و بدون اختلال در موتور
  • کاهنده تنش مکانیکی بر روی قطعات چرخان
  • افزاینده توانایی اطمینان و بازدهی سیستم
  • ایجاد شروع و پایان در سیستم بدون فشار و ضربه
  • سبب استارت ضربه‌ ای به منظور بارهای پرفشارو مواقعی که سیستم تحت بار استارت می شود.
  • پایین آمدن اندازه سیم وکابل هادر سیستم که سبب کم شدن جریان کلید های متصل به شبکه خواهد شد و در نهایت جریان موتور نیز به طبع آن کمتر می گردد.

 

 معایب استفاده از راه اندازهای نرم :

  • ایجاد هارمونیک که در قیاس با درایوهای صنعتی پایین تر است. (این مولفه ها در شبکه قدرت به شکل غیر ارادی و به علت بارهای غیر خطی ساخته می شوند)
  • در این تجهیزات سرعت عملکرد موتور غیر متغیر و فیکس می‌باشد.
  • در سافت استارتر ها نمی‌توان سرعت را مدیریت کردچرا که این تجهیزات تنها به منظور استارت، استاپ و محافظت مصرف می‌شوند.
  • زمان وقوع ایجاد شتاب، به بار مدار وابسته است.

موارد استفاده از سافت استارتر ها :

  • انواع پمپ ها ( گریز از مرکز، خلا )
  • میکسرها
  • کمپرسور ها
  • بلوئرهایمحوری
  • سنگ شکن ها
  • نوار نقاله
  • پله های متحرک
  • کانوایرها
  • خرد کننده ها
  • آسیاب های چکشی
  • فن ها
  • اگزوسترها
  • پودر کننده‌ها
  • سانتریفیوژ
نکات استفاده سافت استارتر :

نکات استفاده سافت استارتر :

یکی از فاکتورهای کلیدی که می بایست در راه اندازهای نرم به آن دقت شود زمان استارت به منظور رسیدن دور موتور از حداقل( صفر) به میزان نامی ( شروع نرم) و برعکس، از دور نامی به حداقل ( پایان نرم) است.

تنظیمات این امر به آسانی و فقط با بهره گیری از پتانسیومتر های تعبیه شده بر روی راه اندازهای نرم صورت می پذیرد.

در نمونه هایی که واجد آپشن "حفاظت اضافه بار موتور" به شکل درونی هستند، قابلیت مدیریت جریان نیز امکان پذیر است.

در راه اندازهای نرم مدرن تر توانایی و کارکرد های گسترده تری نصب شده است و شما می‌توانید در این نمونه ها با استفاده از صفحه کلید و صفحه نمایشگر تعبیه شده بر روی تجهیزات، تنظیمات درخواستی را به آسانی اعمال نمایید، به علاوه از همین روش می توانید اختلال و مشکلات ایجاد شده را نیز رفع کنید.

این احتمال وجود دارد که پارامتر های ذکر شده در این مقاله بر روی تمامی راه انداز های نرم لحاظ نشده باشد اما مطمئنا در اغلب آنها دیده می شود که در ادامه به شرح آنها خواهیم پرداخت.

پارامتر های لحاظ شده برای سافت استارتر

  • : Start ramp

به برهه ای از زمان گفته می‌شود که راه انداز نرم موتور را از ولتاژ اولیه تا ولتاژ نهایی هدایت می نماید و در واقع با بیشتر نمودن ولتاژ، به شکل آهسته و پیوسته، موتور را استارت می کند. این بازه نمی بایست در مدت زمان زیادی رخ دهد چرا که موتور داغ می شود و سایر اجزا مثل رله و کلید نیز دچار مشکل می شوند. پس به عبارتی هر چه میزان بار موتور پایین‌تر باشد در مقابل این تایم را نیز پایین تر خواهیم آورد و برعکس.

  • Stop ramp :

به برهه از زمان گفته می شود که موتور از ولتاژ نهایی به ولتاژ حداقلی که برای آن تنظیم شده هدایت می شود. این روند به این منظور انجام می پذیرد که موتور به شکل آهسته استپ نماید. این موضوع را مد نظر داشته باشید که این تایم هم نباید خیلی کم لحاظ شده باشد چرا که قرار است موتور به صورت تدریجی متوقف گردد.

  • Current limit :

این مشخصه برای مدیریت جریان در حین استارت می باشد. چنانچه در حین شروع به فعالیت، موتور واجد بار زیادی بوده و جریان بیشتر باشد، Current limit  نیاز است، راه انداز نرم ولتاژ را به شکل تدریجی بالا نمی برد تا زمانی که جریان استارت پایین آید و مجدداً سافت استارتر اقدام به بیشتر نمودن جریان راه اندازی کند.

  • Initial voltage :

این مشخصه در واقع همان ولتاژ ابتدایی می باشد که موتور به واسطه آن شروع به فعالیت می کند. این نکته را مد نظر داشته باشید که چنانچه در یک موتور سه فاز ولتاژ استارت را پایین بیاوریم گشتاور نیز پایین تر خواهد آمد و در برخی از موارد چنانچه این میزان از حد استاندارد پایین‌تر باشد اصلا موتور شروع به فعالیت نخواهد کرد.

  • Step down voltage :

حداقل ولتاژی که موتور پس از متوقف نمودن، از سطح ولتاژ بالاتر به جهت این ولتاژ افت می کند. البته این مشخصه در تمامی دستگاه ها نیاز به تنظیم دستی ندارد و رایج ترین حالتی که از آن استفاده می شود در پمپ های آبی می باشد.