تابلو برق برای کاهش خطرات ناشی از کار کردن با سطوح الکتریکی و همچنین جمع شدن انشعابات برقی در یک محفظه به کار میرود. این تابلو را میتوان به اشکال بسیار متفاوتی دسته بندی کرد و این طبقه بندیها بر اساس ولتاژ یا شکل ظاهری یا محل قرارگیری تابلو تعیین میشود. در این مقاله به بررسی اجزای تشکیل دهنده تابلو برق و انواع آن رفتهایم.
تابلو برق عبارتی است که در مکانیک، ساختمان سازی و مهندسی برق زیاد به کار میرود. اما معنی آن شاید برای عامه چندان آشنا نباشد. تابلو برق به زبان ساده شامل یک قاب است که در آن تجهیزات برقی مختلف نصب شدهاند، این قاب میتواند هم از جنس فلز باشد و هم قابلیت تهیه شدن از مواد دیگر را دارد. در ادامه این مقاله به بررسی مفهوم و کاربرد این موضوع، بیشتر میپردازیم.
تابلو برق چیست؟
حتما برای ما در منزل پیش آمده تا از دست تجمع سیمهای برق خسته شده باشیم، چرا که این سیمها ظاهر نامطلوبی به فضا میدهند. به نظر میآید ایده ابتدایی تولید تابلو برق نیز از همینجا آمده باشد. با داشتن تابلو برق علاوه بر اینکه فضا جلوه بصری مطلوبی پیدا میکند، امکان برق گرفتگی و خطرات ناشی از باز بودن سیمهای حاوی جریان الکتریکی کاهش پیدا میکند. بنابراین تابلو برق به زبان عامیانه یک فضای شبیه به جعبه در بسته است که انشعابات برقی در آن جای داده میشوند. اما این تابلو به چند دسته متفاوت، طبقه بندی میشود. این دسته بندی بستگی به کاربرد و محل نصب تابلو و جریان ولتاژ عبوری دارد. که در ادامه بیشتر با این انواع آشنا میشویم.
تابلو برق شامل فیوز، قطع کننده مدار، کلیدهای اتوماتیک، رله، شینه، کنتاکتور، ترانس، بی متال، کلیدهای دستی، رگلاتور، خازن، تایمر، بست و اجزای بسیار متنوع دیگری است که به صلاح کارفرما و یا مهندس برق میتواند تغییر کند یا جا به جا شود. با داشتن یک تابلوی برق مناسب، خیال شما از بابت آسیبهای ناشی از برف و باران و پاشش آب میتواند راحت باشد. همچنین امکان پیش آمدن پدیدههایی مانند اتصال کوتاه وجود نخواهد داشت. دسترسی اپراتور به تابلو برق ممکن است از جاهای مختلف امکان پذیر باشد، این امر با توجه به شکل تابلو تعیین میگردد. برای تابلوهایی با دسترسی از جلو، یک درب کوچک کنار درب اصلی تعبیه میشود.
دسته بندی تابلوهای برقی متنوع است، اما اگر بخواهیم یک دسته کلی برای آن تعیین کنیم، به شکل زیر خواهد بود:
-
اصلی: تابلوهای برق بزرگی که در پستهای برق قرار دارند، اصلی محسوب میشوند.
-
نیمه اصلی: این دسته از تابلوها، توسط تابلوهای اصلی برق تغذیه میشوند.
-
فرعی: کاربرد این دسته در توزیع و کنترل سیتمهای برقی مشخص میشود. در موتورخانهها قرار میگیرد و برای روشناییها کارآمد هستند.
با انواع تابلو برق آشنا شویم
درباره دسته بندی کلی تابلوهای برق صحبت کردیم، اما همانطور که اشاره شد، انواع مختلفی برای تابلوی برق میتوان نام برد. مهم ترین این دسته بندیها بر اساس ولتاژ است.
تابلوهاي فشار ضعيف (Low Voltage) تا 1000 ولت، که این تابلوها به دو دسته ایستاده و کشویی تقسیم میشود.
تابلوهاي فشار متوسط (Medium Voltage) از 1000 تا 63000 ولت، دسته بندی انواع مختلف این نوع از تابلوی فشار متوسط، مثل فشار ضعیف میباشد. کنتاکتور فشار متوسط و باسبار از اجزای این تابلو هستند.
تابلو های فشار قوی (High Voltage) از 63000 تا 400000 ولت
انواع دیگر تابلو برق
علاوه بر موارد اشاره شده در بالا، میتوان تابلوهای برقی را به اشکال دیگری نیز دسته بندی کرد، یکی از این دسته بندیها بر اساس محل قرارگیری تابلو است. تابلوهای درونی Indoor و تابلوهای خارجی Out door . در خط تولید با دانستن اینکه، قرار است این تابلو در چه مکانی یا به چه منظوری استفاده شود، میتوان بهترین طراحی را انجام داد.
همچنین میتوان تابلوها را از لحاظ ایستایی آنها نیز به چند دسته تقسیم کرد.
- تابلوهای برق ايستاده (Self Standing)
این گونه از تابلوها برای ایستایی نیاز به وجود یک سازه دیگر ندارند و لزومی ندارد به سطح دیگری تکیه داده شوند. چرا که خود تابلو ایستایی لازم را داراست.
- تابلوهای برق ديواری (Wall Mounted)
همانطور که از نام این دسته، پیداست. این تابلو روی دیوار نصب میشود. این نصب میتواند به شکل روکار یا توکار باشد. به تابلوهای برق دیواری که روی سطح نصب میشوند، Surface Mounted گفته و تابلوهای توکار Flush Mounted نام دارند.
قیمت تابلو برق
قیمت تابلوی برق بستگی به دسته بندی آن و نوع اجزای تشکیل دهنده آن دارد. همچنین نام تولیدکننده و محل تولید نیز روی قیمت اثر تاثیر دارد.